Yaz mevsimi, sıcak havaların hızla artması ile kendini iyice hissettirdi. Birçok kişi bu mevsimde tatile çıkıyor, sıcak havaları deniz kenarında geçiriyor. Ancak denizin ve güneşin tadını çıkarırken, yaz hastalıklarının pusuda beklediğini unutmayın ve önlemlerinizi alın! Kalp hastalıkları, ishal, ateş, güneş çarpmaları ve enfeksiyonlara karşı uyanık olursanız yaz ayları sizin için kâbusa dönmez.
Özellikle yaşlılar, gebeler, çocuklar ve kronik hastalığı olan kişiler, yaz aylarında sağlıklarına daha fazla özen göstermeli. Bu havalarda beslenmelerine ve hijyen kurallarına özen göstermeliler.
Türkiye İş Bankası iştiraki Bayındır Sağlık Grubu doktorları, yazın sıkça görülen hastalıklar ve alınması gereken önlemler ile ilgili şu bilgileri verdi:
1) KALBİNİZE SICAKLARDA DAHA ÇOK ÖZEN GÖSTERİN
Kardiyoloji Uzmanı Dr. Mutlu Güngör:
- Yaz aylarında kalp sağlığı: Aşırı sıcak havalar vücudumuzu, sıvı kaybı, tuz kaybı nedeniyle olumsuz yönde etkiler. Özellikle ileri yaşta olan hastaların sıvı alımını artırmaları, mineral ve tuz dengesinin kontrolü, aşırı sıcaklardan kendilerini korumaları beyin, böbrek, kalp gibi hayati organların beslenmeleri açısından büyük önem arz eder.
- Sıvı kaybı ve mineral dengesindeki bozulma; kişi uyumadığı halde ve çaba göstermesine rağmen çevresinde olanları tam fark edememe durumu, yorgunluk, huzursuzluk, hızlı soluk alıp verme, kalp hızında artış şeklinde kendini gösterebilir. İdrar söktürücü tansiyon ilacı kullanan hastalarda bu duruma daha çok rastlanır.
- Sıcak havalarda özellikle tansiyon tedavisi gören hastaların çok dikkatli olması gerekir. Nemli havalarda bu durum daha da önem arz etmektedir. Çünkü kuru hava terin buharlaşmasına sebep olarak vücut ısısının düşmesine yardımcı olurken, nemli havalarda vücut ısısının dengelenmesi ve dolayısıyla kan basıncı olumsuz etkilenir.
- Aşırı sıcaklarda gün içinde vücut ısı artışına bağlı olarak damarların genişlemesine ve sıvı kaybına bağlı tansiyon seviyesinde düşme, gece saatlerinde ise artış görülebilir. Bu tansiyondaki dalgalanmanın belirgin olması durumlarında beyin kanaması gibi durumlarla karşılaşmamıza sebep olabilir.
- Özellikle ileri yaş hastaların (damar yapılarının daha kırılgan olması sebebiyle) güneşin dik olarak geldiği öğle saatlerinde dışarı çıkmamaları, şapka gibi koruyucu kıyafet kullanmaları, sıvı alımlarını artırmaları, tansiyon tedavilerini aksatmamaları, düzenli tansiyon takibi yapmaları, genel durumlarında bir bozulma, nörolojik bir sorun olduğunda mutlaka hekimleriyle irtibata geçmeleri önerilir.
2) TAMPON KULLANIYORSANIZ SIK SIK DEĞİŞTİRİN
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Levent Kansız:
- Vajinal Enfeksiyonlar:Yaz ayı ile birlikte özellikle hem çocuklar hem de çalışanlar için yıllık tatil dönemleri başladı. Bu dönemde havuz deniz ve diğer ilintili sauna, masaj gibi toplu kullanım alanlarında yoğunluk artıyor. Bu tür yerlerin temizliğinden emin olunması, kişilerin bu tür yerleri kullanırken mevcut kurallara itiraz etmeden uyması gerekir.
- Yazın tatil zamanında özellikle kadınların adet döneminde havuz ve deniz kullanabilmek için başvurduğu yöntemlerden olan vajinal tampon ve servikal kaplar, dikkatli kullanılmazsa vajinal enfeksiyonlara neden olabilir. Kirli ortamlarda kullanılması ya da sık sık değiştirilmemesi ciddi sağlık sorunları yaratabilir.
- SIK SIK DEĞİŞTİRİN: Vajinal tampon ve servikal kapların çok zorunlu olmadıkça kullanılmaması şayet kullanılırsa temizliğine her zamankinden çok daha fazla dikkat edilmesi ve sık sık değiştirilmesi gerekir.
- HİJYENE DİKKAT: Her şeyden önce tatil için gittiğiniz yerdeki havuz, deniz, otel, banyo, tuvalet ve eşyaların (havlu-çarşaf vb.) hijyenik olduğundan emin değilseniz bunları kullanmayın.
- BOL SU İÇİN: Enfeksiyon belirtilerini görürseniz bol su içmeye başlayın ve hemen bir doktora gidin!
- HAVUZ DEĞERLERİNİ KONTROL EDİN: İşletmelerdeki havuzun bakımının son tespit değerlerinin yazdığı levhanın görünebilir yerde panoya asıldığına dikkat edin.
3) ATEŞ DÜŞMÜYORSA DOKTORA
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Beyhan Bulgurlu:
- Çocuklarda İshal ve Ateş:Normalden sulu ve günde üç ve daha çok sayıda dışkılamaya ishal denir. On dört günden uzun süren ishalde ısrar ve uzama söz konusudur. Ateş, halsizlik, ishal süresi, dışkı sayısı, dışkıda kan olup olmadığı, kusma olup olmadığı, beslenmenin sürüp sürmediği, idrar sıklığı ve idrarın rengi önemlidir. Doktora danışılırken bu bilgiler verilmelidir.
- Ateş 38 derece ve üzerindeyse, sürekli kontrol edilmesine karşın düşmüyorsa, tekrarlayan kusma varsa, çocuk çok halsizse, ağızdan beslenme kesildiyse, dışkıda kan varsa ve tüm bu belirtilerde üç gün sonra düzelme olmadıysa hemen doktora başvurulmalıdır.
Evde takipte uygulanacaklar:
- BOL SIVI VERİN: Her ishalli dışkıdan sonra iki yaş altında 100 ml. ( bir çay bardağı ) iki yaş üstünde 200 ml. ( bir su bardağı ) su veya sıvı beslenmeye eklenmelidir. Ancak sıvı az az sık sık yudum yudum içirilmelidir.
- ANNE SÜTÜNE DEVAM: Bebek emiyorsa anne sütüne devam etmeli, emme sıklığı artırılmalıdır.
- SIK AMA AZ MİKTARDA BESLENİN: Ek besin alıyorsa daha sık daha az miktarlarda beslenmelidir.
- İKİ HAFTA EK ÖĞÜN: İshal geçtikten sonra da iki hafta süreyle bir ek öğün verilmelidir.
- PROBİYOTİK ÖNEMLİ: Probiyotik ve çinko kullanımı iyileşmeyi hızlandırır.
4) YÜZERKEN SAĞLIĞINIZDAN OLMAYIN
Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Cüneyt Ocak:
- Konjonktivitler: Konjonktivit, gözün konjonktiva tabakasının (beyaz olan tabakanın) enflamasyonu olup; bakteriyel, viral, klamidyal, yenidoğan konjonktiviti, allerjik konjonktivit, dev papiller konjonktivit olmak üzere çeşitleri mevcuttur.
- Yaz aylarında göz polikliniklerine başvuran kırmızı gözlü hastaların büyük bir bölümünü konjonktivit şikayeti olan hastalardan oluşur. Hastada kaşıntı olması allerjik konjonktivit, sabah çapaklanma ve yapışma mevcudiyetinde bakteriyel konjonktivit düşünülmelidir. Bu durumda gözü kırmızı ve sürekli kaşınması olan kişilerin mutlaka bir göz doktoruna gitmesi gerekir.
- KALABALIK HAVUZLARA DİKKAT: Herkesin gittiği kalabalık ve hijyeninden emin olmadığınız havuzlardan uzak durmalısınız.
- GÖZLÜKSÜZ YÜZMEYİN: Yüzerken koruyucu gözlük kullanılmalı ve kesinlikle havuzda gözleri, suyun içinde açmamaya özen gösterilmeli. Özellikle de çok klorlu havuzlarda ve ayrıca çok tuzlu denizlerde suyun içinde gözleri açmamak, alerjik göz rahatsızlıklarından korur.
5) HAVUZDA KULAĞINIZA SU KAÇMAMASINA ÖZEN GÖSTERİN
KBB ve Baş Boyun Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Berna Yayla Özker:
- Yaz mevsimi ve dış kulak yolu enfeksiyonu: Eksternal Otıtıs Media, dış kulak yolunu ve kulak kepçesini tutan enfeksiyondur.
- Tüm yaş gruplarında gözlenebilen hastalıkta, hastalar genellikle kulak ağrısı, kulakta tıkanıklık, işitme azlığı, kulak kaşıntısı, kulak akıntısı şikâyetleri ile doktora başvurmaktadır.
- Özellikle havuz ya da denizde uzun süre vakit geçirilmesine bağlı olarak kulağa su kaçabilir. Bununla birlikte kaçan su içerisinde bulunan bakteriler kulakta iltihaba sebep olabilir.
- Dış kulak yolunun nemli kalmaması, travma oluşturabilecek kulak temizleme çubuklarının kullanılmaması önerilir. Genellikle lokal damlaların kullanımı yeterli olabilir ancak ileri derece enfeksiyon durumunda antibiyotik kullanımı ve lokal pansumanlar gerekli olabilir. ?
6) GÜNEŞ VARKEN ŞAPKASIZ ÇIKMAYIN
Dermatoloji (Deri ve Zührevi Hastalıkları) Uzmanı Dr. Ferihan Bilgin:
- Yaz aylarında güneş: Yaşam için vazgeçilmez olan güneşin sağlığımıza da olumlu katkıları vardır. Bunlar D vitamini sentezi, bazı cilt hastalıklarının iyileşmesine yardımcı olması ve moralimizi yükseltmesidir.
- Tüm bu olumlu etkilere karşın güneş altında uzun süreli kalmak beraberinde bazı olumsuzlukları da getirebilir. Kısa dönemde dikkatsiz güneşlenme; ısı çarpması, güneş çarpması, güneş alerjileri, bazı cilt hastalıklarının alevlenmesi, uzun dönemde ise cildin yaşlanması ve cilt kanseri risklerini ortaya çıkarır.
- KORUNMAYA ÖZEN GÖSTERİN: Bunlardan korunmak için güneşe çıkarken gözlük, şapka, kıyafet gibi fiziksel koruyuculara ek olarak SPF 30 ve üzeri güneş koruyucuları kullanmak, saat 11-15 arası güneşten kaçınmak, bol su tüketmek önerilir.
